Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Merkezi yönetimle yerel yönetim el ele vermezse, dayanışma halinde olmazsa o şehre herhangi bir şey gelmez. Hatay’da olduğu gibi” tehdidinin ardından muhalefet partilerindeki belediyelerin elini kolunu bağlayacak yeni bir yasal düzenleme geldi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, belediyelerin yatırımlarını gerçekleştirmek için yurt içinden yapacakları borçlanmayı Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Bakanlığının onayına bağladı.
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğe göre, Saray’dan onay alamayan, yani Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın işaret ettiği gibi, merkezi yönetimle el ele vermeyen hiç bir belediye bundan sonra yatırımı tamamlamak için borç alamayacak.
Saray’ın onayını alan iktidar partili belediyeler hem bütçe kaynakları hem de borçlanma imkanlarıyla dilediği yatırımı yapıp seçmene şirin görünürken muhalefet belediyeleri kentin ihtiyacı olan yatırımlara başlayamayacak, yarım kalan yatırımları ise tamamlayamayarak seçmenin gözünden düşecek.
Muhalefet belediyelerini adeta yatırım yapamaz hale getirecek düzenleme Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın mahalli idarelerle bağlı şirketlerin yurt içinden yapacakları borçlanmalarını düzenleyen yönetmelik değişikliğiyle gerçekleşti.
Belediye ve belediye şirketleri yurt içi borçlanma işlemini sadece yıllık kamu yatırım programındaki projelerin finansmanı için yapabiliyor.
Belediyelerin bu amaçla izin başvuruları, şartları taşıması halinde Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından onaylanıyordu.
Yapılan değişikliğe göre, Bakanlık artık belediyelerin borçlanma başvurularını önce Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığına soracak. Cumhurbaşkanlığı, proje finansmanının tahvil ihracı ile gerçekleştirilmesini uygun görmezse Bakanlık izni onaylamayacak.
Kanunda belediyelerin sınırsız borçlanmalarını önleyecek önemli mekanizmalar bulunuyor. Belediyelerin faiz dahil iç ve dış borç stoku yıllık bütçe gelirlerini aşamıyor.
Borçlanma için belediye meclis kararlarının yanı sıra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın onayı gerekiyor. Borçlarını ödemeyen belediyeye borç izni verilmiyor.
Ancak belediyelerin Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilen ileri teknoloji ve büyük tutarda maddî kaynak gerektiren alt yapı yatırım projeleri için yapılacak borçlanmalarda miktarsal sınır uygulanmıyor.
Dolayısıyla belediyelerin halkın sorununu çözmek için geliştirdiği büyük projeler Cumhurbaşkanı onay vermediği sürece kredi ve borçlanma yoluyla yapılamıyor.